Diyarbakır - Sur - Tarihi Mekan

Diyarbakır Ulu Cami

Diyarbakırın tarihi yerleri denilince akla gelen ilk yerlerden hemen bir tanesi Diyarbakır Ulu Camii diyebilirim. Konum olarak ise Harput Kapısı ve Mardin Kapısı ile surların arasında kalan bölümün batı tarafında yer alıyor. Bu camimizin, evet camimizin diyorum bir diyarbakırlı olarak yazıyorum bu yazıyı, Anadolu'daki en eski cami olma özelliği vardır. Eskiden cami değilde kilise olarak hayata başlayan yapı 639 yıllarında Diyarbakır'ı ele geçiren Araplar sayesinde Kişlisenin camiiye çevrilmesiyle oluşmuştur. Camii üzerinde bir çok uygarlığın izlerini taşıdığı görünmektedir. Bunlardan bazıları ise Selçuklu, Akkoyunlu, Artuklu bunlardan bazılarıdır. Osmanlılardan kalma 20yi aşkın yazıttan söz edebiliriz. İslam aleminde Diyarbakır Ulu camii olarak günümüzde bilinen cami için besinci Harem-i Serif denildiğini söylerek kesin ziyaret etmeniz gerekn yerler arasında yer almalı diyorum. Yolunuz Diyarbakıra düşer ise uğrayacağınız ilk yerlerden biri diye not alabilirsiniz.
Ulu Cami Diyarbakır 'ın güneyinde Mardin Kapısı civarındadır. Diyarbakır’ın on üçüncü Osmanlı valisi ve beylerbeyi olan Sokullu ailesinden Kara Şahin Mustafa Paşa’nın oğlu Behram Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cümle kapısındaki kitâbeden inşasına 972 (1564) yılında başlanıp 980 (1572) yılında tamamlanmış olduğu anlaşılmaktadır. Mimar Sinan’ın İstanbul dışındaki önemli bir eseri ve bir deneme yapısı olarak değerlendirilmekte, ancak adı Sinan’ın eserlerine dair kaynaklardan sadece Tuhfetü’l-mi‘mârîn’de geçmektedir. Âdeta yasayan bir tarih olarak günümüze kadar gelmiştir.