Kent Havası - Kitap - Blog

Mantıku't-Tayr

Bu eser insana farklı pencereden bakmasını sağlayan sürükleyici ve ögretici manzum bir eserdir. Yazarı iranlı sufi bizce arif kaynaklara göre şair olan Ferîdüddîn Attârdır. Aynı Yunus Emre hazretleri gibi onu da yıllardır şair olarak tanıdım ama arif ve veli bir kimse imiş. Kitabın isminin kelime manası kuş dili demektir. Zaten bu kıymetli zat kitabında kuşların dilinden hakikat yolculuğunu anlatmaktadır. Kuşların bilinen özelliklerinden benzetme ile aslında bize dersler vermektedir. Tam olarak hatırlayamıyorum ama bazı misaller vermeye çalışayım. Bu vereceğim misaller tam metnin aynısı şeklinde değil hatırımda kaldığı şekliyledir. Bu kitapta hüdhüd isimli kuş vardır ki diğer kuşları bu hakikat yolculuğuna teşvik edip bahanelerini çürütür ve onlara yardımcı olur. Bu tasavvufi eserde hüdhüd kamil insanı yani her yönüyle örnek ve bilge kimseyi temsil eder. Mesela kaz kuşu var. Hüdhüd onu bu yolculuğa çağırdığında kaz kendince bahaneler öne sürer. Der ki ben beyazım temizliğime dikkat ettiğimden hep suda yaşarım ben susuz nasıl durabilirim gibi bahanelere sığınarak yolculuğa çıkmak istemez. Ben bu kısmı okuduğumda kalbim temiz deyip türlü türlü kötü işler fenalıklar yapan insan aklıma gelmişti bu birçoğumuzda bulunabilen bir kusurdu. Ayrıca kaz temizim iyiyim beyazım gibi kibirli bir yaklaşım ile yine birçoğumuzun dili olmuştur adeta. Hüdhüd kuşu ise suyun kirli olanlara gerekli olduğunu eğer temiz isen suda durmanın ne manası var demiş ve şu şekilde konuşmasına devam etmiştir artık sende nasıl bir kir, leke var ki sürekli suda bulunmam gerekiyor yıkansan dahi geçmiyor, ben temizim beyazım diyerek kendini kandırıyorsun deyip onu bu hakikat yolculuğuna ikna ediyor. Bu yazdığım kısım kelime kelime kitapta bulunan aynı ifadeler değil ama mana itbari ile bu şekilde. Ayrıca diğer kuşlarda dünya sevgisi mal hırsı kibir makam mevki arzusu gibi birçok nefsani hastalıklar anlatılmıştır. Ve bu kötü huyların yerine güzelleri bildirilmiştir. Ayrıca kitapta işlenen konu ile alakalı birçok hikaye mevcut. Bu değerli eseri bütün herkese tavsiye ederim. Beni çok etkilemişti bu eser.